Waarom zijn dieren bang voor vuurwerk

Angst voor harde geluiden is een normale overlevingsreflex. Vrijwel ieder dier schrikt van een plots harde knal. Sommige dieren herstellen snel, anderen ontwikkelen echte angst of een fobie.

Bij honden en katten spelen onder andere deze factoren mee:

• Erfelijke aanleg en ras

• Socialisatie en ervaringen als pup of kitten

• Vervelende ervaringen met vuurwerk of onweer

• Lichamelijke problemen zoals pijn of ouderdom

De angst gaat vaak niet vanzelf over. Zonder behandeling kan een hond steeds gevoeliger worden en uiteindelijk al schrikken van dichtslaande deuren, vallende voorwerpen of verkeer in de verte.

Hoe herken je vuurwerkangst

Gedragssignalen bij honden

• Oren naar achteren

• Staart laag of tussen de benen

• Trillen, hijgen, kwijlen

• Lage lichaamshouding of verstijven

• Wegkruipen, verstoppen, willen vluchten

• Rusteloos heen en weer lopen of ijsberen

• Blaffen, janken, piepen

• Minder eten of helemaal niet willen eten

• In huis plassen of poepen door spanning

Gedragssignalen bij katten

• Zich zo klein mogelijk maken

• Oren plat langs de kop

• Grote, ronde pupillen

• Verstoppen of in elkaar kruipen

• Snelle ademhaling, soms zelfs hijgen

• Niet willen eten en erg schrikachtig zijn

Zie je dit soort signalen rond vuurwerk of onweer, dan is er sprake van angst, ook als jouw dier niet compleet in paniek lijkt.

Hoe stellen wij vuurwerkangst vast

Bij 030 dierenartsen kijken we verder dan alleen het verhaal van oud en nieuw. Tijdens een consult:

• Bespreken we de klachten en het gedrag in detail

• Kijken we naar het moment waarop de angst begon en hoe die zich ontwikkelt

• Checken we of er ook andere angstproblemen spelen, zoals verlatingsangst

• Doen we een lichamelijk onderzoek om pijn of andere ziektes uit te sluiten

• Bepalen we samen welke zorg en begeleiding bij jou en je dier passen

Zo maken we een duidelijk onderscheid tussen vuurwerkangst en andere oorzaken van bijvoorbeeld onzindelijkheid of onrust.

Wat kun je zelf doen

1. Voorbereiden en een veilige plek maken

• Kies een rustige plek in huis waar je dier zich kan terugtrekken

• Doe gordijnen dicht en zet het licht aan om flitsen te dempen

• Sluit ramen en ventilatieroosters zo veel mogelijk tegen geluid en kruitlucht

• Zet radio of televisie aan om de knallen iets te maskeren

• Laat je hond op oudejaarsavond niet alleen thuis

2. Training met geluid

Met gerichte vuurwerkgeluidtraining kun je angst verminderen of verergering voorkomen.

• Begin idealiter enkele maanden voor de jaarwisseling

• Gebruik goede geluidsopnames van vuurwerk

• Start op een zeer laag volume terwijl je speelt of voert

• Verhoog het volume alleen als je dier ontspannen blijft

• Combineer geluid altijd met iets positiefs zoals belonen of spel

• Laat je dier tijdens de training niet onverwacht echte knallen horen

Wij kunnen je helpen met een eenvoudig trainingsplan of doorverwijzen naar een erkende gedragstherapeut.

3. Positieve associaties in het dagelijks leven

Probeer in het dagelijks leven harde geluiden te koppelen aan iets leuks:

• Direct na een knal een brokje geven

• Een kort spelletje starten vlak na een onverwacht geluid

• Altijd ergens in huis een potje met beloningsbrokjes klaar hebben staan

Zo leert je dier dat een knal vaak gevolgd wordt door iets prettigs.

Hulpmiddelen bij vuurwerkangst

Sommige dieren hebben baat bij extra ondersteuning:

• Rustgevende supplementen zoals Zylkene

• Feromonen in de vorm van een verdamper of halsband

• Oorbeschermers die het geluid dempen

• Strakke kalmerende jasjes die een geborgen gevoel geven

Deze middelen genezen de angst niet, maar kunnen helpen om je dier ontvankelijker te maken voor training en begeleiding. We adviseren je graag over wat passend is voor jouw hond of kat.

Medicatie bij vuurwerkangst

Bij honden en katten die erg bang zijn of in paniek raken, is medicatie vaak nodig als tijdelijke ondersteuning. Medicatie is altijd maatwerk. We kiezen het middel op basis van:

• Ernst van de angst

• Aanwezigheid van andere problemen zoals verlatingsangst

• Leeftijd en gezondheid

• Overige medicatie en supplementen

Veel gebruikte middelen die wij bij 030 dierenartsen bespreken zijn onder andere:

• Pexion voor honden met geluidsangst en vuurwerkangst

• Bonqat als ondersteuning bij angst en spanning rond geluiden

• Tessie als vloeibare oplossing die helpt de hond rustiger te maken tijdens heftige momenten

• Zylkene als natuurlijk supplement dat spanning vermindert en goed combineerbaar is met training

We leggen je in de spreekkamer rustig uit wat de voor en nadelen zijn van de verschillende opties. Medicatie is nooit een wondermiddel, maar kan er wel voor zorgen dat je dier minder overspoeld raakt, waardoor training en begeleiding beter aanslaan.

Tips voor de jaarwisseling

• Laat je hond op de dag zelf goed uit op een rustiger plek en bij voorkeur voor het donker

• Zorg dat de chipgegevens en registratie helemaal kloppen, voor het geval je dier toch wegloopt

• Geef een voerpuzzel, kauwmateriaal of een likmat om afleiding te bieden

• Start met rustgevende middelen en medicatie niet pas op oudejaarsavond, maar volgens het advies van de dierenarts

• Blijf zelf rustig en geef steun als je dier dat komt zoeken

Overweeg ook een tijdelijk verblijf op een rustige plek of zelfs een vakantie in een vuurwerkarm gebied als je hond extreem gevoelig is.